پنتاگرام، آژانس طراحی مستقل و پرآوازه جهانی، اخیراً با پروژهای بحثبرانگیز به استفاده از هوش مصنوعی مولد وارد شد و بار دیگر نام خود را در مرکز توجهها قرار داد.
این آژانس، در طراحی وبسایت جدید Performance.gov، که بهمنظور ارائه اطلاعات به شهروندان درباره استراتژیها و عملکرد دولت فدرال ایالات متحده طراحی شده است، از ابزار هوش مصنوعی MidJourney استفاده کرده است.
این پروژه، که شامل طراحی بیش از ۱۵۰۰ آیکون بود، به دلیل انتخاب هوش مصنوعی بهجای تصویرگران، واکنشهای متفاوتی را در فضای طراحی و هنر به دنبال داشته است.
پائولا شر، شریک برجسته پنتاگرام، در مصاحبهای به دفاع از این تصمیم پرداخت و گفت: «هدف از طراحی این سایت، ایجاد پلتفرمی خودپایدار بود که بتواند بدون نیاز به مداخله مستمر، کار کند. به همین دلیل، این پروژه مناسب استفاده از ابزارهای سنتی مانند تصویرگری نبود.» او اضافه کرد: «اگر کسی مایل است هر دو هفته ۱۵۰۰ آیکون طراحی کند، میتواند این کار را انجام دهد، اما ما تصمیم گرفتیم از ابزاری استفاده کنیم که برای این نیاز خاص مناسب باشد.»
این حرکت پنتاگرام، در حالیکه تحسین برخی از متخصصان را برانگیخت، با موجی از انتقادات نیز مواجه شد. بسیاری از کاربران در فضای مجازی این اقدام را “سرقت از هنرمندان” توصیف کردند و استفاده از هوش مصنوعی مولد را تهدیدی برای جامعه خلاق دانستند.
یکی از کاربران در این باره نوشت: «این وحشتناک است که هنرمندان با فناوری جایگزین شوند. ابزاری که خود برای کارایی، از آثار هنری سرقت کرده است.»
اما همه نظرات منفی نبود. برخی از تحلیلگران و طراحان، استفاده پنتاگرام از هوش مصنوعی را نقطه عطفی در تاریخ هنر دیجیتال میدانند.
میا بلوم، یکی از منتقدان این حوزه، در یادداشتی نوشت: «بله، هوش مصنوعی میتواند برخی از جنبههای هنر مانند بافت، شکل و حتی سبک را بازتولید کند، اما نمیتواند جایگزین تصمیمگیریهای پیچیده، عمق مفهومی یا تأثیر احساسی یک طراح انسانی شود. چنین ابزارهایی، اگر بهدرستی به کار گرفته شوند، میتوانند فرآیند خلاقانه را بازتعریف کرده و هنر را تقویت کنند، نه اینکه آن را تضعیف کنند.»
بااینحال، حجم انتقادات نشان میدهد که جامعه طراحی هنوز آماده پذیرش کامل هوش مصنوعی بهعنوان بخشی از جریان کاری خود نیست.
استفاده پنتاگرام از MidJourney، بهویژه بهعنوان ابزاری در پروژهای با اهمیت دولتی، نشاندهنده ورود به عصر جدیدی از گفتمان پیرامون هوش مصنوعی در طراحی است.
اینکه تاریخ حرکت پنتاگرام را بهعنوان اقدامی پیشگامانه و نوآورانه به یاد خواهد آورد یا بهعنوان اشتباهی که جایگاه انسانی هنر را تهدید کرد، هنوز مشخص نیست. اما بدون شک، این پروژه بحثهای جدیدی را درباره تعامل میان هنر سنتی و فناوریهای نوین برانگیخته است و میتواند تأثیری ماندگار بر مسیر آینده طراحی و هنر دیجیتال داشته باشد.
