داستان بابانوئل به قرن سوم میلادی و دوران سنت نیکلاس، یک راهب (اگرچه برخی منابع او را اسقف میدانند) بازمیگردد. نیکلاس در حدود سال 280 میلادی در پاتارا، که امروزه در ترکیه قرار دارد، متولد شد. بر اساس افسانهها، نیکلاس روحیهای بخشنده داشت و به نقاط مختلف سفر میکرد تا به نیازمندان و بیماران کمک کند. والدین او ثروتمند بودند و پس از مرگشان، بیشتر اموال خود را برای نیکلاس باقی گذاشتند. نیکلاس که همیشه روحیهای بخشنده داشت، ارثیه خود را به نیازمندان بخشید و زندگیای پر از فروتنی را در پیش گرفت.
ششم دسامبر سالروز درگذشت سنت نیکلاس است. تا زمان رنسانس، سنت نیکلاس محبوبترین قدیس در اروپا بود. او در 5 ژوئن 1446 توسط پاپ یوجین چهارم قدیس شناخته شد و به عنوان قدیس حامی کودکان و دریانوردان شناخته شد.
موج مهاجرتهای اروپایی سنت نیکلاس و سنتهای مرتبط با او را به آمریکا آورد. تا پایان قرن هجدهم، سنت نیکلاس در فرهنگ آمریکایی شناخته شده بود. در دسامبر 1773 و 1774 گزارش شد که گروههایی از خانوادههای هلندی در نیویورک برای بزرگداشت سالروز درگذشت نیکلاس گردهم آمدند. نام “بابانوئل” از لقب هلندی نیکلاس، “سینتر کلااس” که کوتاهشدهی “سینت نیکولااس” است، گرفته شده است.
رسم هدیه دادن، که از بخشندگی سنت نیکلاس نشأت میگیرد، از اوایل قرن نوزدهم بخشی از سنتهای کریسمسی شد. در ایالات متحده، فروشگاهها از سال 1820 تبلیغات خرید کریسمس را آغاز کردند و تا سال 1840 روزنامههای آمریکا تبلیغاتی با محوریت بابانوئل منتشر کردند. در سال 1841، کودکان زیادی به فیلادلفیا رفتند تا یک مدل واقعی از بابانوئل را ببینند. جاذبه بابانوئل و هدیه دادن کریسمسی در ایالات متحده محبوب شد. در اوایل دهه 1890، ارتش رستگاری مردان بیکاری را در لباس بابانوئل برای جمعآوری کمک مالی به خانوادههای نیازمند برای تهیه وعدههای غذایی کریسمس اعزام کرد. از آن زمان تاکنون، بابانوئلهای ارتش رستگاری در خیابانها و مقابل فروشگاهها با زنگ زدن کمک مالی جمعآوری میکنند.
یک شعر مهم کریسمسی به نام “روایتی از بازدید سنت نیکلاس” توسط کلمانت کلارک مور، یک کشیش اسقفی، برای سه دخترش نوشته شد. این شعر بعدها به نام “شب پیش از کریسمس” مشهور شد. مور در ابتدا از انتشار این شعر به دلیل موضوعش مردد بود، اما انتشار آن باعث شد نسخه محبوبی از بابانوئل به عنوان “روح شاد و مهربان” با هیکلی چاق و توانایی ورود به دودکشها برای گذاشتن هدایا زیر درختان برای کودکان خوب شکل بگیرد. پس از اتمام کار در یک خانه، او با سورتمهای که توسط هشت گوزن پرنده کشیده میشد به خانه دیگری میرفت.
تصاویر بابانوئل طی سالها تغییرات زیادی کردهاند. بابانوئل همیشه به عنوان یک روح شاد با کت قرمز، گونههای سرخ، ریش سفید بزرگ، شکم چاق و چکمههای مشکی تصویر نشده است. پیش از سال 1931، بابانوئل گاهی به عنوان مردی بلند و لاغر یا یک الف ترسناک تصویر میشد. در برخی مواقع، لباسهای بابانوئل از ردای اسقفی تا لباسهای شکارچی نروژی تغییر میکرد. در دوران جنگ داخلی آمریکا، توماس نست، یک کارتونیست، بابانوئل را به شکل یک موجود کوچک شبیه الف که از اتحادیه حمایت میکرد برای هارپرز ویکلی کشید. در سالهای بعد، نست لباس بابانوئل را از رنگ قهوهای به قرمز تغییر داد، رنگی که امروزه برای لباسهای بابانوئل استفاده میشود.
تحول بصری بابا نوئل: از نقاشیهای کلاسیک تا تصویرسازی مدرن
بابا نوئل از قرون گذشته تاکنون به شکلهای مختلفی تصویر شده است. در نقاشیهای کلاسیک، او بیشتر بهعنوان یک قدیس مذهبی با لباسهایی ساده و الهامگرفته از دوران قرون وسطی به تصویر کشیده میشد. اما در دورههای بعد، با ظهور تبلیغات و رشد صنعت چاپ، طراحیهای او بیشتر رنگارنگ و تجاری شد.
بیشتر بخوانید:کمپین خلاقانه Airbnb برای کریسمس را ببینید
در تصویرسازی مدرن، بابا نوئل به یک کاراکتر پرانرژی و زنده تبدیل شده است که در پوسترها، کتابهای کودک، انیمیشنها و حتی بستهبندی محصولات دیده میشود. تصویرگران معاصر تلاش کردهاند جنبههای جدیدی از شخصیت او را نشان دهند، از طنز گرفته تا جنبههای انسانیتر و مرتبط با مسائل اجتماعی.
رنگ و هویت بصری: چگونه قرمز و سفید نماد بابا نوئل شدند؟
رنگ قرمز و سفید، که اکنون بخش جداییناپذیری از ظاهر بابا نوئل است، در ابتدا از لباس سنت نیکلاس و بعدها از تبلیغات کوکاکولا الهام گرفته شد. این رنگها نه تنها در طراحی لباس او، بلکه در طراحی پوسترها، کارتهای تبریک و محصولات مرتبط با کریسمس استفاده شدهاند.
رنگ قرمز، حس گرما و شادی را منتقل میکند و سفید نمادی از پاکی و زمستان است. ترکیب این دو رنگ، علاوه بر جذابیت بصری، هویتی قدرتمند برای بابا نوئل در هنر و طراحی گرافیک ایجاد کرده است.
بابا نوئل در تصویرسازی امروز
تصویرگران مدرن با استفاده از تکنیکهای متنوع، از نقاشی دیجیتال تا کلاژ، نسخههای جدیدی از بابا نوئل را خلق کردهاند. هرچند ظاهر کلاسیک او همچنان پرطرفدار است، اما تلاشهای زیادی برای بازتعریف این شخصیت انجام شده است. بهعنوان مثال:
• در برخی تصویرسازیها، بابا نوئل در فضایی مینیمال و با طراحی ساده نمایش داده میشود.
• در آثار دیگر، او به کاراکتری طنزآمیز یا حتی خیالیتر تبدیل شده است.
شخصیت بابا نوئل با گذشت زمان، از یک قدیس مذهبی به یک نماد جهانی برای شادی و سخاوت تبدیل شده است. نقش تصویرگران و طراحان گرافیک در این تحول غیرقابل انکار است. از نقاشیهای کلاسیک تا طراحیهای مدرن، این کاراکتر همواره بازتابی از فرهنگ و خلاقیت هنرمندان بوده و همچنان الهامبخش آثار هنری و تجاری است.
